Vergroot je zelfvertrouwen

Wat is zelfvertrouwen?

Zelfvertrouwen is niet een eenduidig psychologisch verschijnsel. De ene psycholoog verklaart zelfvertrouwen vanuit het ontwikkelen van vaardigheden. Naarmate je een bepaalde taak meer oefent, gaat het beter en groeit je zelfvertrouwen. Andere psychologen nemen het begrip "eigenwaarde" als uitgangspunt voor het zelfvertrouwen. Eigenwaarde hangt samen met een positief zelfbeeld, het gevoel dat je er toe doet. Hoe groter je eigenwaarde, des te groter het zelfvertrouwen. Voor beiden is iets te zeggen, maar wat als je deze twee zienswijzen nou eens zou combineren? Psycholoog Robert Haringsma schreef hierover een boek, zijn inzichten deel ik hieronder met jullie.

Vaardigheid en waardigheid

Zelfvertrouwen bestaat uit de ultieme combinatie van vaardigheid en waardigheid. Vaardigheid is hoe goed je iets kunt. Als je al jaren een bepaalde taak uitvoert zal je vertrouwen daarin heel groot zijn. Soms zo groot dat je er niet eens meer bij stil staat of je het wel of niet kunt. Neem een activiteit als fietsen. Waardigheid kun je zien als een positief zelfbeeld hebben of eigenwaarde bezitten. Aan de basis van je gevoel van waardigheid staat de overtuiging dat je iets waard bent. Dat je iets voorstelt en dat je er toe doet. 

Heb jij voor jezelf al een idee waar jouw gebrek aan zelfvertrouwen vandaan komt? Is het een gebrek aan vaardigheid of aan waardigheid? Of wellicht een combi van deze 2? Een stabiel groot zelfvertrouwen bestaat uit een combinatie van vaardigheid en waardigheid. 

Om goed te begrijpen waarom deze combinatie zo belangrijk is, beschrijf ik hieronder de problemen die ontstaan als je alleen aandacht schenkt aan vaardigheid of alleen aan waardigheid.

Waardigheid zonder vaardigheid

Wanneer het zelfvertrouwen voornamelijk gebaseerd is op waardigheid heeft dit 2 negatieve effecten, arrogantie en onderpresteren. Arrogantie komt voor als je je eigenwaarde overdrijft en je jezelf meer waard vindt dan anderen. Wellicht vind je ook dat je bepaalde privileges verdient. Anderen vinden je meestal niet echt sympathiek. Onderpresteren komt vooral voor wanneer mensen hun waardigheid gebruiken als excuus om niet te hoeven presteren. Herken jij dit bij jezelf of bij mensen uit jouw omgeving? Misschien kijk je vanaf vandaag anders aan tegen arrogante mensen uit jouw omgeving.

Vaardigheid zonder waardigheid

Mensen die hoog 'scoren' op vaardigheid en laag op waardigheid baseren hun eigenwaarde vooral op hun prestaties. Ze gaan er van uit dat ze hun zelfvertrouwen kunnen vergroten door meer successen te behalen. Het zelfvertrouwen wordt hierdoor erg instabiel. Als je namelijk goed presteert dan is je zelfvertrouwen groot, maar als je slecht presteert kan je zelfvertrouwen ineens ontzettend laag zijn. Het gevaar is dat dit kan leiden tot perfectionisme. De gedachte dat wanneer je alles perfect doet bijdraagt aan het vergroten van jouw zelfvertrouwen is een gevaarlijke gedachte. Wij zijn immers geen robots en er is niets menselijker dan af en toe een foutje maken. Het gevaar is dat je steeds beter je best gaat doen en steeds harder gaat werken om een zo goed mogelijke prestatie te leveren. Een burn-out ligt op de loer.... 

Hoe kun jij bovenstaand gegeven toepassen in de dagelijkse praktijk? Als jij jezelf hierin herkent, zou het je dan kunnen helpen om iets minder hard je best te doen en wellicht eerst een beetje aandacht te schenken aan de vraag hoe jij meer eigenwaarde ontwikkelt? 

De oplossing voor meer zelfvertrouwen

Optimaal zelfvertrouwen is een stabiele combinatie van vaardigheid en waardigheid. Chris Mruk is een professor die al jaren onderzoek doet naar zelfvertrouwen. Hij heeft voor de naam 'optimaal zelfvertrouwen' gekozen. Bij een groot zelfvertrouwen is er volgens hem sprake van een optimum. Dat optimum bestaat uit een combinatie van grote waardigheid en grote vaardigheid. Let op: een gemiddelde score op beiden is betere dan een eenzijdige hoge score op vaardigheid òf waardigheid. Bij een goede balans zit je namelijk een stuk lekkerder in je vel en dat is heel waardevol!

Praktische tips

In welk van de twee 'typen' herken jij jezelf? Heb jij meer vaardigheid dan waardigheid of juist andersom of heb jij voor je gevoel de juiste balans tussen deze 2 al te pakken? In het boek van Robert Haringsma wordt uitgebreid ingegaan op praktische handvatten die je op weg helpen om meer zelfvertrouwen te krijgen. Wil je nog meer praktische tips voor het vergroten van je zelfvertrouwen, verlagen van perfectionisme en andere tips om jouw stressniveau te verlagen? Schrijf je dan in voor mijn nieuwsbrief of neem een kijkje bij mijn gratis online training om meer ontspanning, energie en zelfvertrouwen te ervaren. Wil je je direct inschrijven in de online academie, klik dan hier.